Natuur is overal om ons heen en in velerlei opzichte waardevol. Behalve de ecologische waarde omdat er sprake is van een leefgebied waar planten en dieren leven, vormt het ook een economische en sociale waarde. Een natuurlijke omgeving is nog steeds de basis voor onze voedselproductie, het draagt bij aan het verminderen van wateroverlast en hittestress en is positief voor onze gezondheid.
We vinden het belangrijk dat er voldoende groen is in onze dorpen en wijken en dat onze waardevolle groenstructuren beschermd zijn. We zorgen hiermee voor een goede balans tussen groen en steen. Zo vermindert groen de kans op wateroverlast, biedt groen verkoeling tijdens warme dagen en draagt groen bij aan een betere gezondheid en hoger welzijn. Het bepaalt mede hoe we onze leefomgeving waarderen. Daarnaast kan groen ook een bijdrage leveren aan de biodiversiteit. Op de Groenkaart (zie volledige artikel) zijn de belangrijkste groenstructuren in het stedelijk en landelijk gebied vastgelegd.
Natuur
Venray ligt ingesloten tussen de Peel en het Maasdal. Hierdoor ligt er een grote diversiteit aan natuurgebieden en agrarische gebieden in de gemeente. Deze gebieden vormen het leefgebied voor karakteristieke planten en dieren.
De waarde natuur is met name zichtbaar in de natuurgebieden die bestaan uit een variatie in natuurtypen. Een deel van het Peelgebied is bebost met naaldhout, met een uniforme leeftijdsopbouw. Hierdoor zijn enkele grote bosgebieden ontstaan. Enkele veenrestanten zijn bewaard gebleven.
Aan de bossen en natuurgebieden wordt over het algemeen een hoge natuurwaarde toegekend. Zoals de Paardekop (met een reliëfrijke heidebebossing en een sterk verkaveld vennencomplex), Zwartwater (het oorspronkelijk zeer waardevolle vochtige heide- en vengebied), de Rouwkuilen (voedselarm stuifven met een bodem die bedekt is door een dikke laag veen en omgeven door bossen) en de Heidsche Peel (een restant hoogveen).
Binnen Venray ligt één natuurgebied met Europese allure, een zogenaamd Natura 2000-gebied, de Boschhuizerbergen. Dit gebied wordt gekenmerkt door jeneverbesstruwelen op zandduinen. Dit gebied bezit hoge tot zeer hoge natuurwaarden.
De natuur staat onder druk. Als gevolg van de klimaatverandering en vooral een overdaad aan stikstofdepositie neemt de kwaliteit van de natuurgebieden snel af. Veel planten- en diersoorten dreigen te verdwijnen of zijn al verdwenen (afname biodiversiteit). Een grote diversiteit aan planten en dieren zijn voor mensen belangrijk. Veel voedsel dat we eten wordt eerst bestoven door insecten voordat er vruchten en groenten ontstaan. Een grote diversiteit helpt ons ook om dierplagen als die van de eikenprocessierups onder controle te krijgen.
Een groot deel van de natuurgebieden bevindt zich op de drogere gronden. De natte natuurtypen worden over het algemeen bedreigd met verdroging. Deze natte structuren kunnen in samenhang met het herstel van de watersystemen verder worden versterkt. Een andere bedreiging van de natuur is de voedselrijkdom. Belangrijk is daarom het ontwikkelen van voedselarme milieus door inrichtings- en beheermaatregelen en aanpak bij de bron.
Groen
In het stedelijke gebied bepalen met name enkele grote groengebieden door hun kwaliteit en omvang de huidige groenstructuur, zijnde:
- St. Annapark;
- Odapark;
- Servaasterrein;
- sportpark de Wieën;
- restanten van oorspronkelijke kloostertuinen;
- stuifzandgebieden;
- bos(woon)gebieden Veltum/Vlakwater/Molenklef;
- stadspark.
Daarnaast bepalen de wegbeplantingen langs de hoofdontsluitingswegen en singels het raamwerk van de groenstructuur in het stedelijk gebied. Op gedetailleerdere schaal kleden de kleinere groenvoorzieningen een wijk aan waarbij gevarieerd groen afgestemd op de omgeving is toegepast. Structuurbepalend groen draagt in hoge mate bij aan de functies van het (openbaar) groen. Grofweg kunnen de functies van groen opgedeeld worden in identiteit, inrichting, recreatie, gezondheid en welzijn, klimaat en ecologie.
In het landelijke gebied zijn het vooral de natuurgebieden, bossen en beekdalen die onze groene omgeving bepalen. In het agrarisch gebied wordt de groene omgeving vooral gevormd door houtopstanden/houtwallen, bomenrijen en bermen. Deze vormen belangrijke ecologische verbindingen in het agrarisch gebied en zijn beeldbepalend.
De gemeente Venray zet zich in voor een robuuste groenstructuur van de gemeente. Belangrijke groenstructuren worden vastgelegd, versterkt en beschermd. Hiertoe is een Groenkaart opgesteld, voor de hele gemeente en ingezoomd voor de kern Venray.
Bij ontwikkelingen (zoals woningbouw) wordt gestreefd naar integrale plannen waarin groen een belangrijke rol vervult binnen de openbare ruimte. De gewenste kwaliteit en kwantiteit van groen geldt hierbij als uitgangspunt. Extra aandacht verdienen bestaande bomen in stedelijke en landschappelijke omgeving als geraamte van de groenstructuur. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in functionele, waardevolle, monumentale bomen (niet zichtbaar op de kaart) en bomen in aandachtsgebieden. Het groen in dorpen en wijken bestaat uit gevarieerd groen wat is afgestemd op de omgeving.