Ambities in regionaal perspectief

De Nationale Omgevingsvisie (NOVI) is de langetermijnvisie van het Rijk op de toekomstige inrichting en ontwikkeling van de leefomgeving in Nederland. In Nederland staan we voor een aantal dringende maatschappelijke opgaven. Denk aan periodes van droogte, afgewisseld met extreme regenval, de zeespiegelstijging, de overgang naar duurzame energie en de ruimte die nodig is voor windmolens en zonnepanelen. Maar ook de bouw van 1 miljoen nieuwe woningen om het woningtekort op te lossen, de groei en het bereikbaar houden van steden en plekken voor distributiecentra. En tot slotte het versterken van onze natuur en biodiversiteit, het behoud van ons landschap en de vitaliteit van onze landbouw. Al deze ‘transities’ vragen aandacht en vooral ruimte. Ze moeten in samenhang bekeken worden, waarbij de omgevingskwaliteit centraal staat. Keuzen zijn onvermijdelijk, en de NOVI hanteert drie afwegingsprincipes:

1. Combinaties van functies gaan voor enkelvoudige functies,
2. Kenmerken en identiteit van een gebied staan centraal, en
3. Afwentelen wordt voorkomen.

De belangrijkste keuzes in de NOVI:

• een klimaatbestendige inrichting van Nederland. Dat betekent dat we Nederland zo inrichten dat ons land de klimaatveranderingen aankan.
• de verandering van de energievoorziening. Bij de inpassing van duurzame energie hebben we oog voor omgevingskwaliteit.
• de overgang naar een circulaire economie, waarbij we tegelijk goed kunnen blijven concurreren en een aantrekkelijk vestigingsklimaat bieden.
• de ontwikkeling van het Stedelijk Netwerk Nederland. Hiermee sturen we op een goed bereikbaar netwerk van steden.
• het bij elkaar plaatsen van logistieke functies (bijvoorbeeld distributiecentra, datacenters) om hiermee de openheid en de kwaliteit van het landschap te behouden.
• het toekomstbestendig maken van het landelijk gebied in goed evenwicht met de natuur en landschap. We werken bijvoorbeeld aan de overgang naar de kringlooplandbouw.

Gebieden met veel gestapelde opgaven zijn aangewezen als NOVEX-gebieden. Ook de Peelregio waar Venray deel van uitmaakt, is door het Rijk aangewezen als NOVEX-gebied. De Peelregio krijgt ook bijzondere aandacht in het kader van het Nationaal Programma Landelijk Gebied.

De Provinciale omgevingsvisie (POVI) Limburg borduurt voort op de grote transities (opgaven) die het rijk in de NOVI heeft benoemd: energie, klimaatadaptatie, stedelijk netwerk, landbouw, circulaire economie. Zij voegt daar het onderwerp ‘digitalisering’ aan toe. Daarbij maakt Limburg onderscheid in drie regio’s. Venray maakt onderdeel uit van de regio Noord-Limburg. De hoofdopgaven van de POVI zijn:

1. Een aantrekkelijke, sociale, gezonde en veilige leefomgeving
   • in stedelijk c.q. bebouwd gebied
   • in landelijk gebied
2. Een toekomstbestendige, innovatieve en duurzame economie (inclusief landbouwtransitie)
3. Klimaatadaptatie en energietransitie

Venray is in de POVI Limburg aangeduid als één van de stedelijke gebieden in Limburg (wonen, detailhandel, cultuur). Andere ‘provinciale’ ontwikkelingen en opgaven in Venray zijn: de ontsluiting richting Oost-Brabant via de N270, de ontwikkeling van de haven van Wanssum, de doorontwikkeling van de ‘logistieke hotspot’ Venlo-Venray, de klimaatadaptatie-aanpak ‘Ooijen-Wanssum’, de opwaardering van de Maaslijn en de verduurzaming van het agrofoodcomplex (NOVI-gebied De Peel).

De Limburgse principes

Voor het maken van een goede afweging tussen het beschermen én benutten van de fysieke leefomgeving zijn onderstaande Limburgse principes vastgesteld:

• De kenmerken en identiteit van gebieden staan centraal. Een gebiedsgerichte aanpak is de basis voor samenwerking met andere partijen en initiatiefnemers.
• Meer stad, meer land. Stedelijke functies worden geconcentreerd in compacte steden en dorpen. Landelijke gebieden worden als tegenhanger van de drukkere stedelijke gebieden ontwikkeld.
• Zorgvuldig omgang met onze ruimte en voorraden, zowel onder- als bovengronds.

Om de hiervoor opgaven en bijbehorende ruimtelijke claims mogelijk te maken, start de provincie Limburg met een ontwerpend onderzoek voor de regio Noord-Limburg.

De regio Noord-Limburg is het platform voor samenwerking en afstemming tussen gemeenten Venlo, Horst aan de Maas, Venray, Peel en Maas, Beesel, Gennep, Mook en Middelaar en Bergen. In de regiovisie is gekozen voor één nadrukkelijke ambitie: het zijn van de gezondste regio. Een voor de hand liggende ambitie, in een regio met een sterke focus op de productie van gezonde voeding, innovatieve bedrijven, toerisme en vitale gemeenschappen. Gezondheid is de verbindende schakel tussen de economische en sociaal maatschappelijke activiteiten van de regio.

Onze regionale ambitie wordt gedragen door 6 pijlers:

1. Gezond ondernemen: Ondernemen en Innoveren
2. Gezond zijn en gezond blijven: Vitaal en Gezond
3. Gezond leven: Toerisme en Leisure
4. Gezonde leefomgeving: Landelijk gebied
5. Gezond verbinden: Mobiliteit en Logistiek
6. Gezond leefklimaat: Energie en Klimaat

Voor de uitvoering van deze ambitie heeft de regio samen met de provincie Limburg een investeringsagenda opgesteld. Provincie Limburg en de regio Noord-Limburg hebben vervolgens ook een afspraak gemaakt met het Rijk om de welvaart te versterken. Dit wordt de regiodeal genoemd.